Bu yıl, Rusya ve Türkiye arasında diplomatik ilişkilerin 105’inci yılı kutlanıyor. İki ülke arasındaki ilişkiler, tarihi derinlikleri ve coğrafi durumları itibarıyla oldukça karmaşık bir yapı sergiliyor. Tarih boyunca dostluk ve düşmanlık döngülerinden geçen bu iki ülke, günümüzde ise stratejik iş birlikleri ve ekonomik ortaklıklarla dikkat çekiyor. Peki, 105 yıl süren bu diplomatik bağlar, günümüz dünyasında hangi anlamları taşımaktadır? Bu bağlamda, Rusya-Türkiye ilişkilerinin dinamikleri, iki ülkenin duruşunu nasıl şekillendiriyor? İşte bu soruların yanıtları ve daha fazlası, aşağıda detaylandırılmaktadır.
Rusya ve Türkiye arasındaki ilk diplomatik ilişkiler, 18. yüzyıla kadar uzanır. 1711 yılında, Prut Savaşı sonrasında imzalanan antlaşmayla iki ülke arasında resmi ilişkilerin temeli atılmış oldu. Ancak, bu ilişkiler çoğu kez savaşlarla kesintiye uğradı. Söz konusu savaşlar sırasında, özellikle Balkanlar'daki nüfus mücadelesi, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha karmaşık hale gelmesine neden oldu. Soğuk Savaş dönemi boyunca ve sonrasında, iki ülke arasındaki ilişkilerin şekillendiği çeşitli faktörler bulunmaktadır. Özellikle 1990'lı yıllarla birlikte, Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası oluşan yeni uluslararası düzende, Rusya ve Türkiye farklı bakış açılarıyla diplomaside yeni bir yön arayışına girdi.
Günümüzde, iki ülke arasında enerji, ticaret ve güvenlik alanlarında genişleyen bir iş birliği bulunmaktadır. Özellikle doğal gaz ve petrol hatları gibi stratejik enerji projeleri, Rusya'nın Türkiye üzerindeki etkisini artırmıştır. Türkiye'nin, özellikle Enerji Araştırmaları ve Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından yürütülen çalışmalar, bu ilişkilerin güçlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Altyapı projeleri, ticaret hacminin artması ve karşılıklı yatırımlar, son yıllarda iki ülke arasındaki bağı daha da kuvvetlendirmiştir.
Rusya ve Türkiye’nin, dünya siyasetindeki yeri ve önemi her geçen gün artmaktadır. Bu iki ülke, Asya ve Avrupa'nın kesişim noktasında bulunmaları nedeniyle coğrafi ve stratejik bir öneme sahiptir. Birbirleriyle olan ilişkileri, sadece ikili düzeyde değil, aynı zamanda bölgesel istikrar açısından da büyük bir önem taşımaktadır. Orta Doğu, Kafkaslar ve Karadeniz bölgesindeki gelişmeler, iki ülkenin birbirleriyle ilişkilerini etkileyen önemli faktörlerdir. Örneğin, Suriye iç savaşındaki ortak çıkarları, iki ülke arasındaki iş birliğini artırmış, yeniden inşa sürecinde belirsizliğin giderilmesine katkı sağlamıştır.
Ancak bu ilişkilerin her zaman sorunsuz gelişmediği de bir gerçektir. Özellikle çeşitli jeopolitik krizler, iki ülke arasında gerginlik yaratabilmektedir. Örneğin, 2015 yılında Türk F-16’ları tarafından düşürülen Rus uçağı olayı, ilişkilerde önemli bir krize neden oldu. Ancak zaman içerisinde, iki ülke liderlerinin diplomasiyi esas alan yaklaşımları sayesinde bu kriz aşılmış ve tekrar bir diyalog zemini oluşturulmuştur. Bu durum, Rusya ve Türkiye arasındaki ilişkinin doğasında var olan denge arayışının bir göstergesidir.
Sonuç olarak, Rusya ve Türkiye'nin diplomatik ilişkileri, 105 yıllık bir geçmişe sahip olmasının yanı sıra, her iki ülkenin de jeopolitik ve ekonomik stratejilerinin şekillenmesinde büyük rol oynamaktadır. Bu uzun soluklu tarih, gelecekteki olası iş birliği ve ortak projeler için bir zemin oluşturmaktadır. Duygusal ve tarihsel bağlar, sınırlarımızı zorlayarak yeni fırsatlar yaratırken, uluslararası ilişkilerdeki gelişmeler de her iki ülkenin stratejilerini yeniden gözden geçirmesine yol açmaktadır. Özetle, Rusya-Türkiye ilişkileri, karmaşık bir denge örneği olarak varlığını sürdürmekte ve uluslararası arenada önemli bir aktör olarak dikkat çekmektedir.
