Son yıllarda, Orta Doğu’nun belirsizliklerle dolu siyasi arenası, pek çok ülkenin stratejik hedeflerini belirlemesine neden oldu. Bu bağlamda, İsrail’in bölgesel güç olma hevesi, hem yerel hem de uluslararası düzeyde tartışmalara yol açmakta. Foreign Policy dergisinde vurgulanan bir analiz, İsrail’in bu iddialarının gerçekte ne kadar geçerli olduğunu sorguluyor. Bölgesel güç olmanın sadece askeri ve ekonomik güce değil, aynı zamanda siyasi ve sosyal dinamiklere de bağlı olduğunu söyleyen bu kritik yaklaşım, birçok soruyu akıllara getiriyor.
İsrail, tarihsel olarak askeri gücü ve teknolojik altyapısıyla öne çıkan bir ülke olsa da, bölgesel hegemonya iddiaları pek çok engelle karşı karşıya. Orta Doğu, karmaşık etnik ve dini grupların birbiriyle çatıştığı, huzursuz bir coğrafya. Bu durum, İsrail'in yalnızca askeri stratejilerle değil, aynı zamanda yumuşak güç unsurlarıyla da bölgedeki etkisini artırmasını gerektiriyor. Ancak, Türkiye, İran, Suudi Arabistan gibi güçlü komşularına rağmen bu hedefe ulaşmakta zorlanıyor.
Birçok uzman, İsrail'in bölgesel gücü pekiştirmeye yönelik askeri yatırımlarını eleştiriyor. Askeri gücün yanı sıra, diplomasi, iktisadi ilişkilere ve kamu diplomatisine de önem verilmesi gerektiğini vurgulayan görüşler, İsrail’in askeri gücünün yeterli olmadığını öne sürüyor. Örneğin, Filistin meselesi, hala çözümsüzlüğünü koruyor ve bu durum, İsrail’in uluslararası alandaki itibarını zayıflatıyor. Hangi askeri güce sahip olursa olsun, Filistin halkının haklarının görmezden gelinmesi, diğer Arap ülkeleriyle ilişkileri gerginleştiriyor ve İsrail’in bölgedeki pozisyonunu tehdit ediyor.
Diplomatik ilişkiler, bir ülkenin uluslararası düzeydeki etkisini artırmanın en önemli yollarından biridir. Ancak, İsrail'in bölgesel güç olduğu yönündeki söylemler, pek çok komşu ülkenin bu duruma karşı tepkili olmasına neden oluyor. Kimi uzmanlar ise, İsrail’in diplomatik alanda geliştireceği stratejilerin, bölgedeki diğer ülkelerle ilişkileri iyileştirebileceği yönünde görüş bildiyor. Örneğin, 2020’de imzalanan Abraham Anlaşmaları, İsrail'in bazı Arap ülkeleriyle ilişkilerinin normalleşmesine olanak tanıdı. Fakat, bu ilişkiler bile kalıcı bir çözüm sunmamaktadır.
Dahası, bölgedeki güç dengeleri sürekli olarak değişiyor. Ülkelerin siyasi iç dinamikleri, ittifakları ve düşmanlıkları, İsrail’in bölgesel güç olma hevesini doğrudan etkiliyor. İran’ın nükleer programı ve desteklediği milis gruplar, İsrail’in güvenliğini tehdit eden en önemli unsurlar arasında yer alıyor. Bu durum, İsrail’in bölgedeki varlığını korumak için daha fazla askeri harcama yapmasına ve savunma sistemlerini güçlendirmesine neden oluyor. Ancak, bu askeri odaklanmanın, İsrail'in uzun vadede güvenliğini sağlamaktan çok, dış ilişkilerini zayıflatabileceği endişesi de dile getiriliyor.
Sonuç olarak, Foreign Policy tarafından yapılan bu analiz, İsrail’in bölgesel güç olma iddialarının daha derinlemesine irdelenmesi gerektiğini gösteriyor. Askeri gücü yeterince sağlam olan bir ülkenin, bu yeteneklerini diplomatik alanlarda da kullanmadığı sürece, kalıcı bir güce ulaşması oldukça zor görünüyor. Orta Doğu’daki karmaşık politik yapılar, ülkenin hegeonomik arzularını giderek daha fazla geçersiz kılmakta. İsrail, eğer gerçekten bölgesel güç olmayı hedefliyorsa, bu alanda daha kapsayıcı politikalar geliştirmesi ve mevcut sorunları çözüme kavuşturması gerekecek. Aksi takdirde, bölgedeki diğer güçlerin arasındaki konumu her geçen gün erozyona uğrayacaktır.
